ေဝမာထြန္း
2020-01-21
နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ICJ မွာ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံရဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ကို ၂၀၁၉၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၁ရက္ ေန႔က ျပန္လည္ေခ်ပစဥ္Photo: Myanmar State Counsellor Office
ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ျမန္မာနိုင္ငံကို လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုထားတာကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား ႐ုံး ICJ က လာမယ့္ ဇန္နဝါရီလ ၂၃ ရက္ေန႔ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ ၃ နာရီခြဲမွာ ၾကားျဖတ္အမိန႔္တစ္ရပ္ခ်မွတ္ မွာပါ။
လာမယ့္ ဇန္နဝါရီလ ၂၃ ရက္ေန႔ ခ်မွတ္မယ့္အမိန႔္ဟာ ေနာက္ဆုံးအမိန႔္မဟုတ္ဘဲ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက တရား လို လုပ္ တင္ျပခ်က္အေပၚ ျမန္မာနိုင္ငံက ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလလယ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္ တိုင္ သြားေရာက္ေခ်ပခဲ့မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမႈကို ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္သင့္မသင့္ တရား႐ုံးက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ် မွာပါ။
တကယ္လို႔ ဂမ္ဘီယာရဲ့ စြပ္စြဲခ်က္အတိုင္း လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈရွိတယ္လို႔ သံသယရွိတာေၾကာင့္ စစ္ေဆး ဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း တရား႐ုံးက ဆုံးျဖတ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ခိုင္လုံတဲ့သက္ေသေတြရွာဖို႔၊ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ေခ် ပ ဖို႔ စတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ဆက္ရွိလာၿပီး ဒီအမႈကို ႏွစ္နဲ႔ခ်ီဆက္လက္စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာဘက္က တင္ျပတဲ့အတိုင္း အမႈကို ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ လာမယ့္ ဇန္နဝါရီလ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ ဒီတရားစြဲဆိုမႈက လုံးဝၿပီးဆုံးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဂမ္ဘီယာရဲ့ တရားစြဲဆိုမႈကို ပလပ္ဖို႔ ICJ က ဆုံးျဖတ္လိုက္ရင္ တျခားနိုင္ငံတကာတရား႐ုံးေတြမွာ ျမန္မာနိုင္ ငံအေပၚ တရားစြဲဆိုဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာေတြနဲ႔ တရားစြဲဆိုထားမႈေတြပါ ၿပီးစီးသြားနိုင္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ေနာ္ေဝ နိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ နိုင္ငံတကာဥပေဒကၽြမ္းက်င္သူ၊ ျမန္မာေရွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦး က ေျပာပါတယ္။
“အမႈကို ပလပ္ဖို႔အတြက္ ဆုံးျဖတ္လိုက္တယ္ဆိုရင္ အာဂ်င္တီးနားမွာ စြဲဆိုထားတဲ့အမႈေတြ၊ ေနာက္ၿပီး ေတာ့ ICC မွာ စြဲဆိုမယ့္အမႈေတြအားလုံး၊ ရပ္တန႔္သြားနိုင္မယ့္ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒါကို ေတာ့ ျဖစ္နိုင္ပါေစလို႔ က်ေနာ္တို႔က ဆုေတာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။”
ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ျမန္မာကို တရားစြဲဆိုထားတဲ့အမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ၾကားျဖတ္အမိန႔္ခ်မယ့္ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာဘက္က ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕လည္း ICJ ကို သြားေရာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
နိုင္ငံတကာဥပေဒပညာရွင္ေတြကေတာ့ ဒီအမိန႔္ခ်မွတ္မယ့္ေနမွာ ႏွစ္နိုင္ငံဘက္က တရား႐ုံးထံ တင္ျပရ မယ့္ က႑ မပါရွိဘဲ တရား႐ုံးရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကိုသာ လက္ခံရမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
RFA က နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန အျမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးစိုးဟန္၊ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးခ်မ္းေအးနဲ႔ ဦး ေအာင္ကို တို႔ကို ဒီေန႔ ညေန ၅ နာရီေက်ာ္အခ်ိန္ထိ ဖုန္းနဲ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမယ့္ ဖုန္းလက္ခံ ေျဖၾကားတာမရွိပါဘူး။
အမိန႔္ခ်မွတ္မယ့္ေနမွာ ICJ တရား႐ုံးထံ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ တင့္ေဆြ က သူဦးေဆာင္သြားမယ္လို႔ ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကား MRTV က ဇန္နဝါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔က ICJ နဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံ ေဆြးေႏြးပြဲစကားဝိုင္းမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မယ့္ေနမွာလည္း က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဖြဲ႕ၿပီး သြားေရာက္ဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒီတေခါက္မွာေတာ့ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ လိုက္ပါစရာမလိုတဲ့အတြက္ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ လိုက္ပါ မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပူးတြဲကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ က်ေနာ္အေနနဲ႔ သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဆြီဒင္နိုင္ငံမွာေနထိုင္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန၊ ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္ တည္ေထာင္သူ ဦး ေအာင္ထူး က ၂၃ ရက္ေန႔ တရား႐ုံးမွာ ျဖစ္ေပၚနိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႔ လုံေလာက္တဲ့ အေထာက္အထားရွိသလား၊ ရွိတယ္ဆိုရင္ ဂမ္ဘီယာဘက္ကို အသားေပး ၿပီး ဆုံးျဖတ္သြားမယ္၊ အေျခခံအားျဖင့္ အမႈကို ဆက္သြားနိုင္ေလာက္ေအာင္ေတာ့ လုံ ေလာက္တဲ့ အေထာက္ အထားမရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ ပယ္ခ်လိုက္မွာပဲ။ ဥပမာ ပိုရွင္းနိုင္တာက ICJ က ၾကား ၿဖတ္ ေဆာင္ ရြက္တဲ့ကိစၥက တရားမမႈေတြမွာ တားဝရမ္းနဲ႔တူတယ္။ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈကို က်ဴး လြန္နိုင္ေခ်ရွိ တဲ့ အ ေၾကာင္း အေထာက္ အထားေတြ ေတြ႕ေနရၿပီ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို ဒါမ်ိဳးေတြ ေလာေလာ ဆယ္ အမႈကို စစ္ေဆး ေန စဥ္ အေတာအတြင္းမွာ ဆက္မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တားဆီးထားတဲ့ သေဘာ နဲ႔ ယာယီအားျဖင့္ ထုတ္ ေပးလိုက္တဲ့အမိန႔္ျဖစ္တယ္။”
လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆက္လက္စစ္ေဆးဖို႔ တရား႐ုံးက အမိန႔္ခ်မယ္ဆိုရင္ ကုလသမဂၢရဲ့ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္း ဝင္ေရာက္တာ၊ ရခိုင္ေဒသကို သြားေရာက္စစ္
ေဆး တာေတြရွိလာနိုင္တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
အဲဒီလို ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးတဲ့အခါ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း သက္ေသခံခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာၿပီး နိုင္ငံတ ကာ ဖိအားေတြတိုးလာတာ၊ နိုင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈေတြ က်ဆင္းလာတာ၊ စီးပြားေရးဆက္သြယ္မႈေတြ က်ဆင္း တာျဖစ္လာနိုင္ၿပီး အစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အေနအထား ေတြရွိလာနိုင္ တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ICJ တရား႐ုံးရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံကို နိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး ICC မွာ ထပ္မံရင္ဆိုင္ ရဖို႔ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာကိုပါ ေျပာနိုင္မယ့္ အေျခအေနတစ္ရပ္လို႔ ဥပေဒပညာရွင္ေတြက မွတ္ခ်က္ေပးၾကပါတယ္။
အဲဒီလို ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးတဲ့အခါ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း သက္ေသခံခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာၿပီး နိုင္ငံတ ကာ ဖိအားေတြတိုးလာတာ၊ နိုင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈေတြ က်ဆင္းလာတာ၊ စီးပြားေရးဆက္သြယ္မႈေတြ က်ဆင္း တာျဖစ္လာနိုင္ၿပီး အစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အေနအထား ေတြရွိလာနိုင္ တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ICJ တရား႐ုံးရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံကို နိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး ICC မွာ ထပ္မံရင္ဆိုင္ ရဖို႔ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာကိုပါ ေျပာနိုင္မယ့္ အေျခအေနတစ္ရပ္လို႔ ဥပေဒပညာရွင္ေတြက မွတ္ခ်က္ေပးၾကပါတယ္။
No comments:
Post a Comment