ရက္ရက္စက္စက္ လူသတ္ဗီဒီယိုဖိုင္ကိစၥ ေအေအက ျငင္းၿပီး တပ္မေတာ္လက္ခ်က္လို႔ ျပန္စြပ္စြဲ

B B C
ဘီဘီစီ ၿမန္မာပိုင္း 3
31 ေအာက္တိုဘာ 2019

လူမႈမီဒီယာမွာ ေအာက္တိုဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔က ပ်ံ႕ႏွံ့ခဲ့တဲ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ ေအာ့ႏွလုံးနာစရာ လူ သတ္မႈ ဗီဒီယိုဖိုင္တခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဒါဟာ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ ေအေအက က်ဴးလြန္ေနတာေတြကို မွတ္တမ္း တင္ထားတဲ့ဖိုင္လို႔ လူအမ်ားၾကားမွာ ေျပာေနၾကသလို ေအေအကလည္း ဒါသူတို႔ မဟုတ္ဘဲ တပ္မေတာ္ ဘက္က ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ႀကံ သတင္းလႊင့္ တာလို႔ တန္ျပန္စြပ္စြဲလိုက္ပါတယ္။

အဲဒီဗီဒီယိုဖိုင္က လက္ျပန္ႀကိဳးတုပ္ခံထားရတဲ့ လူတေယာက္ကို လက္နက္ကိုင္ထားတဲ့ သူေတြက ဝိုင္းထား ၿပီး သူတို႔ထဲက တေယာက္က အဲဒီလူကို တုတ္နဲ႔ ရိုက္သတ္ေနတာကို အေသးစိတ္ ရိုက္ထားတဲ့ဗီဒီယို ဖိုင္ ပါ။

အရိုက္ခံရတဲ့သူေရာ၊ ရိုက္တဲ့သူေရာ ေျပာတဲ့ စကားေတြက ရခိုင္ စကားလို႔ယူဆနိုင္သလို၊ သူတို႔ေျပာေန ၾကတဲ့ စကားေတြကို နားေထာင္ၾကည့္ရင္ ဒီလိုသတ္ျဖတ္ေနတာကို က်ဴးလြန္သူက ေအေအက ဆိုတာမ်ိဳး မွတ္ယူသြားနိုင္ပါတယ္။

ဒီလို လူမဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြအေပၚ ဘယ္သူက က်ဴးလြန္သည္ျဖစ္ေစ၊ ဒီလိုလုပ္ရပ္ အေပၚရႈတ္ခ်ေနၾကတဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြလည္း လူမႈမီဒီယာမွာ အေတာ္ပ်ံ႕ႏွံ့ခဲ့ပါတယ္။

ဒီဗီဒီယိုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တဖက္နဲ႔တဖက္ စြပ္စြဲေနၾကတဲ့အေပၚ ဘီဘီစီက ေအေအဘက္ကိုေရာ၊ တပ္မေတာ္ ဘက္ ကိုေရာ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေအေအ ေျပာခြင့္ရ ခိုင္သုခ နဲ႔ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္-

 
ဘီဘီစီ- ေအေအ အေနနဲ႔ ဒီဗီဒီယိုဖိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္းစစ္ေဆးတာမ်ိဳးလုပ္ၿပီးၿပီလား။

ခိုင္သုခ- အဲဒီ ဗီဒီယိုဖိုင္တက္လာကတည္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ေအာက္ေျခဘက္ကို အေသအခ်ာ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ၿပီးၿပီ၊ ဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္က လုပ္တာေတာ့ အဲလိုမ်ိဳးေတြ လုံးဝမရွိဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာက ဒီလိုကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ တားျမစ္ထားတာရွိတယ္၊ အဲလိုမ်ိဳး တရားလက္လြတ္ကိစၥ လုပ္လို႔ မရဘူးဗ်။

ဘီဘီစီ- ေအေအအေနနဲ႔ စစ္ျပန္စစ္မႈထမ္းေဟာင္းေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အရင္ကတည္း က က်ည္ဆန္နဲ႔ စာေတြပို႔ခဲ့တာမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ အခုဒီ ဗီဒီယိုဖိုင္ကိုေတြ႕တဲ့ လူေတြအထဲ ဒါေအေအ လက္ ခ်က္လို႔ ျမင္ၾကတဲ့သူေတြအမ်ားႀကီးပဲ။

ခိုင္သုခ- တခ်ိဳ႕လူေတြေပါ့ေနာ္၊ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ရဲေတြေပါ့၊ ရဲအလုပ္ကို ရဲလုပ္ဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့မွ၊ ဟို အဲ့ လို မ်ိဳး သတိေပးစာေတြ ပို႔ခဲ့တာရွိတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သတိေပးစာ ပို႔တဲ့သူေတြထဲက ကၽြန္ေတာ္တို႔ သတ္လို႔ေသတဲ့သူ တေယာက္မွမရွိဘူး။ ျပည္သူလူထုေတြကို ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းတာေတြ၊ ႏွိပ္စက္တာေတြ ကို ဆက္မလုပ္ဖို႔ အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေန သတိေပးခဲ့တာပဲျဖစ္တယ္၊ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ တခ်ိဳ႕လူေတြ က လူထုေတြကို ႏွိပ္စက္တာေတြ၊ အနိုင္က်င့္ေနတာေတြ ရပ္သြားတာေပါ့ေနာ္။

ဘီဘီစီ- အဲဒီဗီဒီယိုဖိုင္မွာ ရခိုင္လိုေျပာေနၾကတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္၊ အဲဒါေတြက ဘာေတြေျပာေနၾကတာ လဲဗ်။

ခိုင္သုခ- အဲဒီမွာ ရခိုင္စကားလို႔ေျပာတယ္၊ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ေျပာတဲ့ရခိုင္စကားက တျခားလူမ်ိဳးတေယာက္ ေယာက္က ရခိုင္စကားတတ္လို႔ေျပာတဲ့ပုံစံမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ထင္တာေတာ့ အဲဒီမွာပါတဲ့သူေတြ ဟာ ရခိုင္စစ္စစ္ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္နိုင္မယ္၊ ဆိုေတာ့အဲဒီ တခ်က္လည္း ကၽြန္ေတာ္ အဲဒီမွာ သုံးသပ္ၾကည့္ တာ 

ေပါ့။

ဘီဘီစီ- အခုဒီဗီဒီယိုဖိုင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေအေအက မဟုတ္ဘူးဆိုရင္၊ အမ်ားျပည္သူ အျမင္ရွင္းေအာင္ ေအေအက ဘယ္လိုလုပ္မွာလဲ။

ခိုင္သုခ- ကၽြန္ေတာ္တို႔က တကယ္ဒီလိုမ်ိဳးသတ္တယ္ဆိုရင္ ဒီဗီဒီယိုဖိုင္က ဗမာစစ္ေလာ္ဘီေတြ ဆီကို ဘယ္လိုမွေရာက္စရာအေၾကာင္းမရွိဘူး၊ အခုဒီဗီဒီယိုဖိုင္ တက္လာ တာက ဗမာစစ္တပ္ ေလာ္ဘီေတြရဲ့ အေကာင့္က စၿပီးေတာ့တက္လာတာျဖစ္တယ္။

ေနာက္ၿပီး ေတာ့ အေမရိကန္ လက္ေထာက္နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္နဲ႔ ခ်ိန္ကိုက္ၿပီးေတာ့ တက္လာတာ ျဖစ္တယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေျပာနိုင္တဲ့အခ်က္တခ်က္က ခင္ဗ်ား ဒီ ေဖ့ဘြတ္ကို ၾကည့္လိုက္ပါ။ ေဖ့ဘြတ္မွာ ဒီလိုမ်ိဳး ရက္ရက္စက္စက္သတ္တဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင္မ်ိဳးကို စစ္တပ္က ေလာ္ဘီ မဟုတ္ပဲ ေနာက္တေယာက္ကေန တင္ ၾကည့္လိုက္ပါ။ အဲလိုတင္လို႔ရွိရင္ အခုခ်က္ခ်င္း ျဖဳတ္ခ်ခံရမယ္။ အခုခ်က္ခ်င္း အေကာင့္အပိတ္ခံရမယ္၊။ အခုဟာ က အဲဒီက စစ္တပ္က ေလာ္ဘီေတြ တင္တဲ့ဟာမို႔လို႔ ၾကည့္လို႔ ေတာက္ေလၽွာက္ရေန တယ္ (မွတ္ခ်က္ - အဲဒီ ဗီဒီယိုဖိုင္ နာရီအေတာ္ၾကာ ေဖ့ဘြတ္မွာ ရွိေနခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ျဖဳတ္ခ်ခံရပါတယ္)၊ ဆိုေတာ့ ဒီဟာက စစ္တပ္ကပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္ဆိုတာ အေတာ္ေလးထင္ရွားေနတယ္။

တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းႏွင့္ ဆက္ သြယ္ေမး ၿမန္းခ်က္-

 
ဘီဘီစီ- ေအေအ က ေျပာတာကေတာ့ လူမႈမီဒီယာမွာ ပ်ံ႕ႏွံ့ေနတဲ့ အဲဒီဗီဒီယိုဖိုင္က တပ္မေတာ္ကို ေထာက္ ခံ ေနတဲ့ ေလာ္ဘီလုပ္ေနတဲ့ အေကာင့္ေတြဆီကေနစၿပီးပ်ံ႕ႏွံ့ခဲ့တာလို႔ ေျပာတယ္၊ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တပ္မ တာ္ ဘက္က ဘယ္လိုေျပာခ်င္ပါလဲ။

ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း - ကၽြန္ေတာ္ေျပာနိုင္တာတခုကေတာ့ တပ္မေတာ္က မဟုတ္မွန္းလည္း ခင္ဗ်ား တို႔လည္း သိတာပဲ၊ ၾကည့္လိုက္ရင္ ေျပာေနတဲ့ လူေရာ၊ ကိုင္တဲ့ လက္နက္ေရာ တပ္မေတာ္ကမဟုတ္မွန္း ေတာ့ အကုန္လုံးက သိတာပဲ၊ တပ္မေတာ္ကို အားေပးအားေျမႇာက္ ေျပာေနတဲ့ အေကာင့္လို႔ေရာ ဘာအ ေထာက္အထားနဲ႔ ေျပာလဲ၊ ဘာအေထာက္အထားနဲ႔ ေျပာလဲ ဆိုတာ ဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ အေကာင့္ အတုေတြ က အမ်ားႀကီးရွိတာပဲ။

ဘီဘီစီ- တပ္မေတာ္ဘက္က အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္းေမးျမန္းတာေရာ ရွိလား။

ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း - ေမးျမန္းစရာ မရွိပါဘူး၊ လူမႈကြန္ရက္မွာ ပ်ံ႕တယ္ဆိုတာ ၊ ဒါေတြက ကၽြန္ေတာ္ တို႔က ေမးျမန္းစရာမရွိဘူး။

ဘီဘီစီ- ေအေအဘက္ကလည္း ေျပာတာေတြရွိတယ္၊ အရင္တုန္းက AA စခန္းမွာ World Food Program (UN) က တံဆိပ္ေတြ (အစားအစာ) ေတြ႕တယ္ ဆိုၿပီး ဝါဒျဖန္႔တာ ေတြရွိတယ္ ဆိုၿပီး ေျပာတယ္၊ ဒီလိုပဲ အခု ဝါဒျဖန္႔တာလို႔ သူတို႔က ေျပာတယ္၊ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လို တုံ႔ျပန္ခ်င္ပါလဲ။

ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း - ဘယ္သူမွ အပင္ပန္းခံၿပီး အဲဒါေတြ ယူသြားစရာ အေၾကာင္း မရွိဘူး၊ သြားရလာ ရ ခက္ခဲတဲ့ေနရာမွာ သူတို႔စခန္းခ်ထားတာ၊ အဲဒီေနရာေတြက မိခဲ့တဲ့ဟာေတြပဲ၊ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ေၿပာစရာလည္း အေၾကာင္းမရွိဘူး။

ဘီဘီစီ- ေနာက္ၿပီး ေအေအေျပာတဲ့အထဲမွာ ဗမာ၊ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ အထင္လြဲေအာင္ လုပ္ တယ္၊ အဲဒါမ်ိဳး စြပ္စြဲထားတာေတြ ေကာ ဘယ္လို ေျဖရွင္းမလဲ။

ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း - အဲဒါ လုပ္ေနတဲ့ဟာ ရခိုင္ပါပဲ၊ ရွင္းရွင္းပဲ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာလိုက္မယ္၊ ခင္ဗ်ား ဒီ မွာ ေအေအ ေရာက္မလာခင္ကတည္းက၊ လြတ္လပ္ေရးရကတည္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ တပ္ေတြ အဲဒီမွာရွိ ေနတာ၊ ဘာမ်ား ပဋိပကၡျဖစ္ပြားတာရွိခဲ့လို႔လဲ၊ ရခိုင္၊ ဗမာ ဆိုတာလည္း မရွိခဲ့ဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘဂၤါလီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးျဖစ္လာရင္ တိုင္းရင္းသားေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကယ္ဆယ္ခဲ့ရတာပဲ၊ ဒီပုံရိပ္ေတြကို ရည္ရြယ္ ခ်က္ရွိရွိ ခ်ိဳးဖ်က္ေနတဲ့ လူေတြလည္းရွိတယ္။ ဘယ္သူက စလုပ္တာလဲ၊ ဒီ ရခိုင္-ဗမာ ခြဲျခားတဲ့ ဟာေတြကို တင္ထားတဲ့ ဟာေတြကေန၊ ေျပာတဲ့ဟာေတြကေန သိနိုင္တယ္။

ဘီဘီစီ- ဒီဗီဒီယိုထဲမွာ အသတ္ခံရတယ္ဆိုတာ ကေတာ့ ထင္ရွားေနၿပီေလ၊ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ အစည္း ေတြ၊ ေအေအအပါအဝင္၊ တပ္မေတာ္ အပါအဝင္ အရပ္သားေတြ ရဲ့ လုံျခဳံေရးအတြက္ ဘယ္ေလာက္စဥ္း စားဖို ႔လိုမလဲ။

ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း - ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ေျပာစရာမရွိပါဘူးဗ်၊ ေျပာစရာ မရွိဘူးဆိုတာက ခင္ဗ်ားတို႔ အေနနဲ႔လည္း သိၿပီးသားပဲ၊ ဒီဗီဒီယို ဖိုင္က ဘယ္သူ႔ ဗီဒီယို ဖိုင္လဲ ဆိုတာလည္း ျမင္ၿပီးသားပဲ၊ စကားေျပာ ေနတာ ဘယ္သူေတြ ေျပာေနတာ၊ လက္နက္ေတြ ၾကည့္ရင္ ဘယ္သူေတြဆိုတာ သိေနတာပဲ။

လင့္၊https://www.bbc.com/burmese/burma-50253009