ျမန္မာဌာန
ေနရိန္ေက်ာ္
2019-10-19
AA ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္ႏိုင္ကို ၂၀၁၉၊ ဧၿပီ ၁၄ ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့
ဝျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ ႏွစ္ ၃ဝ ျပည့္
အခမ္းအနားအႀကိဳ ညစာစားပြဲမွာ ေတြ႔ရစဥ္
Photo: Kan Thar and Thiha Tun/ RFA
ၿမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတဲ့ AA ရခိုင့္တပ္ေတာ္ရဲ့ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္ရဲ႕ ႏွမ၊ ေယာက္ဖနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ေလးႏွစ္အရြယ္သမီးကို ရန္ကုန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေလဆိပ္မွာ ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္၊ မေန႔ ေန႔လယ္ ၂ နာရီေလာက္က ဖမ္းလိုက္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္ရဲ႕ႏွမ မမိုးႏွင္းျဖဴက ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ကို အလည္သြားၿပီးျပန္လာတဲ့ သူ႔ခင္ပြန္း ကိုေက်ာ္နိုင္နဲ႔သမီးကို ေလဆိပ္မွာ သြားႀကိဳတဲ့အခ်ိန္မွာ အဖမ္းခံလိုက္ရတာလို႔ မိသားဝင္ တစ္ဦးက RFA ကိုေျပာပါတယ္။ ညဖက္မွာေတာ့ မမိုးႏွင္းျဖဴနဲ႔သမီးကို သူတို႔ေနတဲ့ရပ္ကြက္ဆီ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ အေစာင့္အ ေရွာက္နဲ႔ေခၚလာၿပီး ကေလးကို ရပ္ကြက္လူႀကီးေတြကေနတဆင့္ ေဆြမ်ိဳးေတြဆီမွာအပ္ထားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ မမိုးႏွင္းျဖဴကို ျပန္ေခၚသြားတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။
သူတို႔ကိုဖမ္းသြားတဲ့ျဖစ္ရပ္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ေျပာခြင့္ရသူ ရဲမွဴးႀကီး မ်ိဳးသူစိုးနဲ႔ အထူးစံုစမ္း စစ္ ေဆးေရးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္မ်ိဳးကို မေန႔ည ၁၀ နာရီေလာက္မွာ RFA က တယ္လီဖုန္း နဲ႔ဆက္ သြယ္ေပမယ့္ ဆက္သြယ္လို႔မရပါဘူး။
မမိုးႏွင္းျဖဴတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံကို ဘယ္အဖြဲ႔ကဖမ္းတယ္၊ ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတယ္၊ ဘယ္ေခၚသြားတယ္ ဆိုတာ က်န္တဲ့မိသားစုေတြကိုလည္း အသိမေပးဘူးလို႔ မိသားစုဝင္တစ္ဦးက RFA ကိုေျပာပါတယ္။ ကိုေက်ာ္ႏိုင္ ဟာ ေလျဖတ္ထားတဲ့အတြက္ အနားယူဖို႔ ဆရာဝန္ကညႊန္ၾကားထားတာေၾကာင့္ ခ်င္းမိုင္ ကိုသြားတာ ၿဖစ္ သလို၊ အခုဖမ္းထားခ်ိန္မွာ တစ္ခုခုထပ္ျဖစ္မွာကိုလည္း ေဆြမ်ိဳးေတြက စိုးရိမ္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္ႏိုင္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ညီျဖစ္တဲ့ ကိုေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကိုလည္း ဇူလိုင္လ ၁၀ ရက္ေန႔ က တည္းကဖမ္းထားၿပီး အၾကမ္းဖက္ဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲထားသလို၊ အခုတစ္ခါ ႏွမတစ္ေယာက္ကို ထပ္ဖမ္း တဲ့ အတြက္ က်န္တဲ့ ညီအကိုေမာင္ႏွမေတြအားလံုး စိုးရိမ္ထိပ္လန္႔ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ မေန႔က အ ဖမ္းခံလိုက္ရတဲ့ မမိုးႏွင္းျဖဴတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံမွာ အသက္ ၁၀ အရြယ္နဲ႔ ၄ ႏွစ္အရြယ္ သမီးႏွစ္ေယာက္ရွိၿပီး အ ခုေတာ့ ေဆြမ်ိဳးေတြကေစာင့္ေရွာက္ထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္မွာ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ဖမ္းတဲ့အခါ သူတို႔ကိုမမိရင္ က်န္တဲ့မိသားစုဝင္ေတြကို ဖမ္းတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိခဲ့တဲ့အတြက္ အခုေခတ္မွာ ျပန္က်င့္သံုးေန တာကို အစိုးရအေနနဲ႔ ဆင္ျခင္သင့္တယ္လို႔ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း AAPP အတြင္းေရးမွဴး ကိုတိတ္ႏိုင္ကေျပာပါတယ္။
"အခုဖမ္းတယ္ဆိုတဲ့ကိစၥက ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတယ္ဆိုတာေတြ က်ေနာ္တို႔ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိရေသး ပါ ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္စဥ္ကိုၾကည့္တဲ့အခါ၊ ဒါက ၁၉၉၀ ႏွစ္ေတြတုန္းက သားသမီးဖမ္းတဲ့အခါမွာ မမိလို႔ အေဖ ေတြအေမေတြကို ဖမ္းတယ္၊ ဓားစာခံေပါ့ေလ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီပံုစံမ်ိဳး လုပ္ေလ့လုပ္ထရွိတယ္။ ဒါေတြက ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒါကအရင္တုန္းက အေမြဆိုးကိုျပန္ၿပီးေတာ့ က်င့္သံုးေနသလို ျဖစ္ေန တယ္ လို႔ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီလိုျမင္တယ္။ ဒါမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ဖိအားေတြေပး လာႏိုင္ တဲ့ အေန အထားမ်ိဳးဆိုလို႔ရွိရင္ အစိုးရကလည္း ဘာပဲေျပာေျပာ အက်ပ္အတည္းေတြ႔ရမယ့္ ကိစၥမ်ိဳးျဖစ္ လာႏိုင္ ပါ တယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါကိုေတာ့ ခ်ိန္ခ်ိန္ဆဆလုပ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္"
ဘယ္အဖြဲ႔က ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတာလဲဆိုတာ မိသားစုေတြ မသိရတဲ့အတြက္ ဒီလိုလက္လြတ္စပယ္ ဖမ္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ဥပေဒနဲ႔မညီဘူးလို႔ အာရွလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ AHRC က ေရွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦး ကလည္း ေျပာပါတယ္။
"လူ႔အခြင့္အေရးရႈေထာင့္အေနနဲ႔ပဲ ထားထားေပါ့ေလ။ ျပည္တြင္းမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ အရ ႏိုင္ငံသားေတြ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ရွိတယ္။ လႈပ္ရွားခြင့္ရွိတယ္။ အသက္ရွင္သန္ခြင့္ရွိ တယ္။ ဒါဟာ ဥပေဒကေပးထားတဲ့ အေျခခံအနည္းဆံုး အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္။ ေစာေစာကေျပာသလို လူတစ္ ေယာက္ကို မသကၤာတာနဲ႔တင္ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ဖို႔ ဥပေဒအရလည္း ခြင့္ျပဳထားတာမရွိပါဘူး။ အခုလို မ်ိဳး ေပါ့ေနာ္ လူတစ္ေယာက္ကို မသကၤာတာနဲ႔ ဘယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔ကမွန္းမသိ၊ ဘယ္အဖြဲ႔ကမွန္းမသိ ဖမ္းဆီးသြားတဲ့ ၿဖစ္ရပ္မ်ိဳးေတြက က်ေနာ္တို႔ ယခင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားျဖစ္ ခဲ့ဖူးတယ္။ အခုလည္း ဒါေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔သိရတယ္။ အဲေတာ့ လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥ ေတြ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းသင့္တယ္၊ ထိန္းေၾကာင္းသင့္တယ္၊ ဥပေဒပိုင္းအရလည္း တာဝန္ရွိတဲ့ သူေတြကို ဖိအားေပးၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုၿပီလို႔ က်ေနာ္တို႔ျမင္ပါတယ္"
AA ရကိၡဳင့္တပ္ေတာ္ရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္၊ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ညိဳထြန္း ေအာင္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္ဟန္နဲ႔ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ခိုင္သုခ တို႔ေလးေယာက္ကို ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ စခန္းမွဴး ဒုရဲမွဴး ေအာင္သူရက အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ မတ္လကတည္းက အမႈဖြင့္ထားပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္ရဲ႕ႏွမ မမိုးႏွင္းျဖဴက ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ကို အလည္သြားၿပီးျပန္လာတဲ့ သူ႔ခင္ပြန္း ကိုေက်ာ္နိုင္နဲ႔သမီးကို ေလဆိပ္မွာ သြားႀကိဳတဲ့အခ်ိန္မွာ အဖမ္းခံလိုက္ရတာလို႔ မိသားဝင္ တစ္ဦးက RFA ကိုေျပာပါတယ္။ ညဖက္မွာေတာ့ မမိုးႏွင္းျဖဴနဲ႔သမီးကို သူတို႔ေနတဲ့ရပ္ကြက္ဆီ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ အေစာင့္အ ေရွာက္နဲ႔ေခၚလာၿပီး ကေလးကို ရပ္ကြက္လူႀကီးေတြကေနတဆင့္ ေဆြမ်ိဳးေတြဆီမွာအပ္ထားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ မမိုးႏွင္းျဖဴကို ျပန္ေခၚသြားတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။
သူတို႔ကိုဖမ္းသြားတဲ့ျဖစ္ရပ္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ေျပာခြင့္ရသူ ရဲမွဴးႀကီး မ်ိဳးသူစိုးနဲ႔ အထူးစံုစမ္း စစ္ ေဆးေရးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္မ်ိဳးကို မေန႔ည ၁၀ နာရီေလာက္မွာ RFA က တယ္လီဖုန္း နဲ႔ဆက္ သြယ္ေပမယ့္ ဆက္သြယ္လို႔မရပါဘူး။
မမိုးႏွင္းျဖဴတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံကို ဘယ္အဖြဲ႔ကဖမ္းတယ္၊ ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတယ္၊ ဘယ္ေခၚသြားတယ္ ဆိုတာ က်န္တဲ့မိသားစုေတြကိုလည္း အသိမေပးဘူးလို႔ မိသားစုဝင္တစ္ဦးက RFA ကိုေျပာပါတယ္။ ကိုေက်ာ္ႏိုင္ ဟာ ေလျဖတ္ထားတဲ့အတြက္ အနားယူဖို႔ ဆရာဝန္ကညႊန္ၾကားထားတာေၾကာင့္ ခ်င္းမိုင္ ကိုသြားတာ ၿဖစ္ သလို၊ အခုဖမ္းထားခ်ိန္မွာ တစ္ခုခုထပ္ျဖစ္မွာကိုလည္း ေဆြမ်ိဳးေတြက စိုးရိမ္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္ႏိုင္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ညီျဖစ္တဲ့ ကိုေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကိုလည္း ဇူလိုင္လ ၁၀ ရက္ေန႔ က တည္းကဖမ္းထားၿပီး အၾကမ္းဖက္ဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲထားသလို၊ အခုတစ္ခါ ႏွမတစ္ေယာက္ကို ထပ္ဖမ္း တဲ့ အတြက္ က်န္တဲ့ ညီအကိုေမာင္ႏွမေတြအားလံုး စိုးရိမ္ထိပ္လန္႔ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ မေန႔က အ ဖမ္းခံလိုက္ရတဲ့ မမိုးႏွင္းျဖဴတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံမွာ အသက္ ၁၀ အရြယ္နဲ႔ ၄ ႏွစ္အရြယ္ သမီးႏွစ္ေယာက္ရွိၿပီး အ ခုေတာ့ ေဆြမ်ိဳးေတြကေစာင့္ေရွာက္ထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္မွာ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ဖမ္းတဲ့အခါ သူတို႔ကိုမမိရင္ က်န္တဲ့မိသားစုဝင္ေတြကို ဖမ္းတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိခဲ့တဲ့အတြက္ အခုေခတ္မွာ ျပန္က်င့္သံုးေန တာကို အစိုးရအေနနဲ႔ ဆင္ျခင္သင့္တယ္လို႔ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း AAPP အတြင္းေရးမွဴး ကိုတိတ္ႏိုင္ကေျပာပါတယ္။
"အခုဖမ္းတယ္ဆိုတဲ့ကိစၥက ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတယ္ဆိုတာေတြ က်ေနာ္တို႔ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိရေသး ပါ ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္စဥ္ကိုၾကည့္တဲ့အခါ၊ ဒါက ၁၉၉၀ ႏွစ္ေတြတုန္းက သားသမီးဖမ္းတဲ့အခါမွာ မမိလို႔ အေဖ ေတြအေမေတြကို ဖမ္းတယ္၊ ဓားစာခံေပါ့ေလ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီပံုစံမ်ိဳး လုပ္ေလ့လုပ္ထရွိတယ္။ ဒါေတြက ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒါကအရင္တုန္းက အေမြဆိုးကိုျပန္ၿပီးေတာ့ က်င့္သံုးေနသလို ျဖစ္ေန တယ္ လို႔ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီလိုျမင္တယ္။ ဒါမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ဖိအားေတြေပး လာႏိုင္ တဲ့ အေန အထားမ်ိဳးဆိုလို႔ရွိရင္ အစိုးရကလည္း ဘာပဲေျပာေျပာ အက်ပ္အတည္းေတြ႔ရမယ့္ ကိစၥမ်ိဳးျဖစ္ လာႏိုင္ ပါ တယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါကိုေတာ့ ခ်ိန္ခ်ိန္ဆဆလုပ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္"
ဘယ္အဖြဲ႔က ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတာလဲဆိုတာ မိသားစုေတြ မသိရတဲ့အတြက္ ဒီလိုလက္လြတ္စပယ္ ဖမ္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ဥပေဒနဲ႔မညီဘူးလို႔ အာရွလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ AHRC က ေရွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦး ကလည္း ေျပာပါတယ္။
"လူ႔အခြင့္အေရးရႈေထာင့္အေနနဲ႔ပဲ ထားထားေပါ့ေလ။ ျပည္တြင္းမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ အရ ႏိုင္ငံသားေတြ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ရွိတယ္။ လႈပ္ရွားခြင့္ရွိတယ္။ အသက္ရွင္သန္ခြင့္ရွိ တယ္။ ဒါဟာ ဥပေဒကေပးထားတဲ့ အေျခခံအနည္းဆံုး အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္။ ေစာေစာကေျပာသလို လူတစ္ ေယာက္ကို မသကၤာတာနဲ႔တင္ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ဖို႔ ဥပေဒအရလည္း ခြင့္ျပဳထားတာမရွိပါဘူး။ အခုလို မ်ိဳး ေပါ့ေနာ္ လူတစ္ေယာက္ကို မသကၤာတာနဲ႔ ဘယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔ကမွန္းမသိ၊ ဘယ္အဖြဲ႔ကမွန္းမသိ ဖမ္းဆီးသြားတဲ့ ၿဖစ္ရပ္မ်ိဳးေတြက က်ေနာ္တို႔ ယခင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားျဖစ္ ခဲ့ဖူးတယ္။ အခုလည္း ဒါေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔သိရတယ္။ အဲေတာ့ လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥ ေတြ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းသင့္တယ္၊ ထိန္းေၾကာင္းသင့္တယ္၊ ဥပေဒပိုင္းအရလည္း တာဝန္ရွိတဲ့ သူေတြကို ဖိအားေပးၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုၿပီလို႔ က်ေနာ္တို႔ျမင္ပါတယ္"
AA ရကိၡဳင့္တပ္ေတာ္ရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္၊ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ညိဳထြန္း ေအာင္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္ဟန္နဲ႔ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ခိုင္သုခ တို႔ေလးေယာက္ကို ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ စခန္းမွဴး ဒုရဲမွဴး ေအာင္သူရက အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ မတ္လကတည္းက အမႈဖြင့္ထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment