ရုိဟင္ဂ်ာဖိႏွိပ္ခံရမႈ ARSA အစီရင္ခံစာအေပၚ သံုးသပ္ခ်က္ မ်ား

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA )
ျမန္မာဌာန | သတင္းမ်ား
2019.02.06

အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာကယ္တင္ေရးတပ္ ARSA အဖြဲ႕ဝင္ေတြကို ေတြ႕ရစဥ္

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္ခံေနရတာ အပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး ေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ လက္နက္ကုိင္ပုန္ကန္တဲ့အထိ ျဖစ္လာရတဲ့အေၾကာင္း ARSA ရုိဟင္ဂ်ာ လက္နက္ ကုိင္အဖဲြ႔က အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ အေျခခံတဲ့ အစီရင္ခံစာနဲ႔ လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္သူေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ ေမးျမန္းၿပီး RFA ဝုိင္းေတာ္သူ မနႏၵာခ်မ္း က တင္ျပထားပါတယ္။

■ ARSA အဖြဲ႔ရဲ႕ ဒီတပတ္ထဲ အြန္လုိင္းကေန ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၇ဝ နီးပါးရွိတဲ့ သမုိင္းေနာက္ခံ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈေတြဟာ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ကစလုိ႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ က တည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားၿပီး၊ ဖိႏွိပ္မႈေတြကုိ မခံႏုိင္လြန္းတဲ့အတြက္ လက္နက္ကုိင္ အုံႂကြတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း အဓိကေရးသား ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္မႈေတြ အဆုံးသတ္ၿပီး လြတ္လပ္ခြင့္ရဖုိ႔ ARSA အေနနဲ႔ ဆက္လက္ တုိက္ပဲြဝင္ သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြ ဘက္ကေတာ့ ရုိဟင္ ဂ်ာဆုိတဲ့ အမည္ကုိ တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံမထားသလုိ၊ ARSA အဖဲြ႔ကုိလည္း အၾကမ္းဖက္ အဖဲြ႔ အ စည္းအျဖစ္သာ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္းလည္း တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း က RFA ကုိ ေျပာပါတယ္။

“ARSA အဖြဲ႔ကို က်ေနာ္တို႔က အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ပဲ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းေရးဥပေဒဆုိတာ ရွိၿပီးသား။ အဲဒီ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းေရးဥပေဒမွာလည္း အက်ံဳး ဝင္ ၿပီး သားပါဗ်။ ARSA အဖြဲ႔သည္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရကလည္း သတ္မွတ္ၿပီး သားၿဖစ္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔က အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းေရးကိစၥေတြကို ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ရွိပါတယ္”

ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ Bertil Lintner ကေတာ့ ARSA အဖဲြ႔ရဲ႕ ဒီတႀကိမ္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ ပညာရွင္ဆန္ဆန္ က်က်နန ျပဳစုထားၿပီး အရင္နဲ႔မတူဘူးလုိ႔ RFA ကုိ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ တေက်ာ့ျပန္ တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ AA ရခုိင္တပ္မေတာ္ကုိ အာရုံစုိက္ခံေနရခ်ိန္မွာ အစီ ရင္ခံစာ တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ ထြက္ေပၚလာတာေၾကာင့္ ARSA အဖဲြ႔အေနနဲ႔ ေနာက္က်မက်န္လုိတာ ထင္ရွားေၾကာင္းလည္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေနသူေတြက ARSA အေနနဲ႔ ထိထိေရာက္ ေရာက္ လႈပ္ရွားမႈေတြ အားနည္းေနတဲ့အေပၚ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေန သလုိ၊ လွဴဒါန္းထားတဲ့ ေငြေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပ်ာက္ဆုံးေနၿပီး အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္ Ataullah abu Ammar Jununi ကိုလည္း ေဆာ္ဒီက ျပန္ေခၚထားတယ္လုိ႔လည္း သတင္းတခ်ဳိ႕က ေဖာ္ျပေနေၾကာင္း ျမန္မာ့အေရးအကဲခတ္ Bertil Lintner ကေျပာပါတယ္။

ARSA အဖဲြ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက တျခားတုိင္းရင္းသား အဖဲြ႔အစည္းေတြနည္းတူ ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အေျခ
ခံ အခြင့္အေရးေတြအတြက္ ဆက္လက္ၿပီး လက္နက္စဲြကုိင္ တုိက္ပဲြဝင္ဖုိ႔ သႏၷိဓာန္ခ်ထားေၾကာင္း လည္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း ကေတာ့ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ARSA အဖဲ႔ြအတြက္ ေနရာမရွိဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ NCA (တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး) မွာ လက္မွတ္ထိုးခြင့္ရွိတဲ့သူေတြ၊ NCA ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးမယ့္သူ ေတြက EAO (Ethnic Armed Organization) ပဲ။ Ethnic ဆိုတာ ပါၿပီးသားပါ။ ARSA အဖြဲ႔က Ethnic ဟုတ္ - မဟုတ္ ဆုိတာေတာ့ အကုန္လံုး သိၿပီးသားပါ။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဆုိတာကေတာ့ က်ေနာ္ ျမင္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါ တပ္မေတာ္ အျမင္မဟုတ္ဘူး။ EAO ဆိုတဲ့အထဲမွာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းဆုိတာ မပါဘူး”

ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ Bertil Lintner ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက အစုိးရ၊ စစ္တပ္နဲ႔ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖဲြ႔ အစည္း ေတြၾကားမွာ ARSA ကုိ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုတခုအျဖစ္ လက္ခံၾကမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ARSA အဖဲြ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ဓာတ္ပုံေတြ၊ သမုိင္းမွတ္တမ္း အကုိးအကားေတြနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ လူမ်ဳိးစုတခုအျဖစ္ ရာစုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ရွိေနခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတာပါ။ အစီရင္ခံစာမွာ ကုိးကားေဖာ္ျပခံခဲ့ရသူ တဦးျဖစ္တဲ့ သမုိင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း ကေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတာ ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ မရွိခဲ့ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“လြတ္လပ္ေရးမရခင္ကာလမွာ မြတ္စလင္ေတြက သူပုန္ထတယ္။ မူဂ်ာဟစ္သူပုန္၊ တပ္မေတာ္က စစ္ဆင္ ရး ၃ ႀကိမ္ေလာက္ ႏွိမ္နင္းၿပီးေတာ့ ၁၉၆ဝ မွာ သူတုိ႔က အားလံုး လက္နက္ခ်တယ္။ လက္နက္ခ်တဲ့အခါမွာ သူတို႔ကို ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚပါဆိုၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆုိတယ္။ အဲဒီ လက္နက္ခ်တဲ့အခမ္းအနားမွာ တက္ ေရာက္ခဲ့တာက ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးျဖစ္ေနတယ္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး ေျပာခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းက ရွင္းရွင္း ပဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔ကိုယ္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚတယ္။ ဟုတ္ၿပီ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးေတြ၊ မိဘေတြ၊ ဥပမာ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ ေယာကၡမေတြ ဟိုဘက္မွာ ရွိရင္ ရွိမယ္။ သားမက္နဲ႔ သမီးက ဒီမွာ ေနရင္ ေနမယ္။ ဒါေပမဲ့ ခင္ဗ်ားတို႔ကိုယ္ခင္ဗ်ားတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသားလို႔ အသိအမွတ္ျပဳေစခ်င္ရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ျမန္မာျပည္ကိုပဲ သစၥာ ေစာင့္သိရလိမ့္မယ္။ အဲဒီမိန္႔ခြန္းဟာ အတိအက် ဗိုလ္ေအာင္ႀကီး ေဟာခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းပဲ”

ရိုဟင္ဂ်ာတဦးျဖစ္တဲ့ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း ဦးေရႊေမာင္ကေတာ့ ARSA ရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ဖိႏွိပ္ခံရမႈကုိ ထင္ဟပ္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း လက္နက္ကုိင္ လမ္းစဥ္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ အခြင့္အေရးကုိ ရႏုိင္မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

“လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရးမွာ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ International Law နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အမိေျမေပၚမွာ ေအးခ်မ္း စြာ ေနထုိင္ဖို႔။ ဒီရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးကို လက္ရွိမွာ အၾကမ္းမဖက္တဲ့ ျပည္သူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ ရွားမႈနဲ႔ သြားမွသာ ပိုၿပီးမွ ေကာင္းမယ္၊ က်ေနာ္ အဲ့ဒါကိုပဲ ယံုၾကည္ပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကိုေတာ့ က်ေနာ္ မယံုၾကည္ပါဘူး”

ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ Bertil Lintner ကေတာ့ ARSA အဖဲြ႔အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္ နယ္ထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး တိုက္ခုိက္မႈေတြ လုပ္လာခဲ့မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္ မႈတရပ္ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း လတ္တေလာမွာေတာ့ ရခုိင္ျပည္ နယ္ေျမာက္ပုိင္းက ၿမိဳ႕နယ္သံုးခုမွာသာ လႈပ္ရွားေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အလွမ္းေဝးတဲ့ နယ္စပ္ေဒသက ပဋိပကၡတခု အသြင္နဲ႔သာ ရွိေနလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း သုံးသပ္ထားပါတယ္ရွင္။

https://www.rfa.org/burmese/program_2/arsa-rakhine-02062019102231.html