တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အေပၚ အေရး ယူဖုိ႔ Yanghee Lee တုိက္တြန္း

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းေတြကအျပန္ ျမန္မာဆိုင္ရာ ကုလလူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ။ (ဇန္နဝါရီ ၂၅၊ ၂၀၁၉)

႐ုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ကုိ တရားစြဲဆုိသင့္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔ အခြင့္ အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ Ms. Yanghee Lee က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။


ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကုိ သြားေရာက္အၿပီး ႐ုိက္တာ သတင္းဌာနနဲ႔ ျပဳ လုပ္တဲ့ သီးသန္႔ ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းခန္း အတြင္း အဲဒီလုိ ေျပာၾကားလုိက္တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္ ဝင္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ထုိင္းနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံေတြမွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကုိ သြားေရာက္ေတြ႔ ဆုံခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ Ms. Yanghee Lee က ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သူရဲ႕ အျမင္ သေဘာထားကုိ ေျပာၾကားလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

“ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ လူသားေတြအေပၚ က်ဴး လြန္တဲ့ ရာဇဝတ္ မႈနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက တျခား ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈ ေတြအတြက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။”

ဒါဟာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ကုိ တရားစြဲဆုိဖုိ႔ Ms. Yanghee Lee အေနနဲ႔ လူသိရွင္ၾကား ပထမ ဆုံး အႀကိမ္ တရား၀င္ ေျပာၾကားလုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကုိ ထြက္ေျပးသြားၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ေျပာဆုိထားတဲ့ အတုိင္း သတ္ ၿဖတ္မႈနဲ႔ အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြကုိ က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း မႏွစ္က သြားေရာက္ စုံစမ္းခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ အခ်က္အ လက္ ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔က ေျပာဆုိထားၿပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔ တျခား ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ၅ ဦးတုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူဖုိ႔အတြက္ အႀကံျပဳ တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာစစ္တပ္ကေတာ့ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ စြပ္စြဲ ေျပာဆုိေနသလုိ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ျခင္း မရွိေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ေျပာဆုိထားပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္မျပန္ခင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သူေတြကုိ အျပစ္ေပး အေရးယူဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္းလည္း Ms. Yanghee Lee က ေျပာပါတယ္။

“ဒုကၡသည္ေတြကုိ ျပန္ပုိ႔တဲ့အစီအစဥ္ မစခင္မွာ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့သူေတြကုိ အျပစ္ေပး အေရးယူဖုိ႔ လုိအပ္ပါ တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ တာဝန္ရွိသူေတြကုိ အျပစ္ေပး အေရး ယူျခင္းမရွိဘဲ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ေနရပ္ ျပန္ပို႔ လုိက္မယ္ ဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္းက ဆုိးရြားလွတဲ့ အေျခအေနေတြဟာ ပုိဆုိးလာတာ၊ ဒါမွမ ဟုတ္ ကာလပုိရွည္ၾကာတာမ်ဳိး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ အလားတူ ျဖစ္ရပ္ေတြ ေနာက္တခါ ထပ္ျဖစ္လာႏုိင္ ၿပန္ ပါတယ္။”

ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ ARSA အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔က နယ္စပ္လုံၿခံဳေရး ရဲကင္း စခန္းေတြကုိ ဝင္ေရာက္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာအစုိးရ တပ္ဖြဲ႔ေတြက နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ၇ သိန္းေက်ာ္ တဘက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံဘက္ကုိ ထြက္ေျပးသြားခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံ တကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ခန္႔မွန္း ေျပာဆုိေနၾကတာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ လြတ္လပ္စြာ ေရးသား ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခြင့္ေတြ ကန္႔သတ္ခံေနရတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း Yanghee Lee က အခုလုိ ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီအတြက္ ေနရာမ်ား ရွိပါေသးရဲ႕လားလုိ႔ က်မအေနနဲ႔ စဥ္းစား စရာ ျဖစ္လာေန ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခြင့္ဟာ အရင္တုန္းကထက္စာရင္ စိန္ေခၚ မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတာေၾကာင့္ သာမွန္ျပည္သူေတြ အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ သမားေတြ အၾကားမွာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုယ္ ဆင္ဆာျဖတ္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေပၚ ေနတဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။”

သူရဲ႕ ခရီးစဥ္အၿပီး ဒီကေန႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ၊ ဒါကာၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံထဲမွာ႐ွိေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ ထြက္ေျပးေအာင္ အစြန္းေရာက္ ေဒသခံေတြနဲ႔ လံုၿခံဳေရး ေတြက လုပ္ေနတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အထုူးကို္ယ္စားလွယ္ Yanghee Lee ကေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္ဝင္ခြင့္မရတာေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံေတြကို ၁၁ ရက္ၾကာသြား ရာက္ ေလ့လာခဲ့တဲ့ Yanghee Lee က သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္မွာ ေတြ႔႐ွိခ်က္ေတြကို ဒီကေန႔ ဒါကာၿမိဳ႕ေတာ္မွာ သတင္းစာ႐ွင္းပြဲ လုပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ စုံစမ္း စစ္ေဆးတာ၊ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြ စုေဆာင္းတာေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီက မႏွစ္ စက္တင္ဘာလ မွာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့သလုိ ICC ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခုံ႐ုံးကလည္း ရခုိင္ပဋိပကၡအတြက္ ပထမအဆင့္ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လက္ခံလုိက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

https://burmese.voanews.com/a/yanghee-lee-urges-to-take-action-on-seinor-general-min-aung-hlaing-/4758797.html