ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီဖို႔ ရန္ပုံေငြ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေန

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA )  

ျမန္မာဌာန | သတင္းမ်ား
ေနမ်ိဳးထြန္း၊ ေစာဖိုးခြား
2020-10-22

ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြကို ေထာက္ပံ့ကူညီေရးရန္ပုံေငြ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနတဲ့ကိစၥကို ေျဖရွင္း နိုင္ဖို႔ နိုင္ငံတကာ အလႉရွင္ ညီလာခံကို အြန္လိုင္းကေန ဒီကေန႔ က်င္းပမယ္လို႔ ကုလသမဂၢ က ထုတ္ျပန္ထား ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြက ရိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးခိုလႈံေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီအေရးေပၚ  လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းနိုင္ေရး အတြက္ အခုလို ညီလာခံက်င္းပရတာျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး UNHCR က မေန႔က ေျပာပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထြက္ေျပးခိုလႈံေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၈၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အ ကူ အညီေတြ ဖူလုံေအာင္ ေပးအပ္နိုင္ဖို႔ ေဒၚလာ သန္း ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ရရွိေရး ကုလသမဂၢက ပန္ၾကားထားတာပါ။

ဒါေပမဲ့ ရန္ပုံေငြထည့္ဝင္မႈက အႀကီးအက်ယ္နည္းေနၿပီး အခုအခ်ိန္ထိရရွိထားတဲ့ ရန္ပုံေငြဟာ ပန္ၾကားထား တဲ့ ပမာဏရဲ့ ထက္ဝက္ေတာင္ မျပည့္ဘူးလို႔ UNHCR ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အေရးေပၚ လိုအပ္ခ်က္ အမ်ားအျပားရွိေနခ်ိန္မွာ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကပ္ေဘးေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္အခက္အခဲေတြ ထပ္ျဖစ္ေနတာပါ။

ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္မွာ အဖြဲ႕တစ္ဦးအျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့တဲ့ ဦးေအးလြင္ကေတာ့ ေဒသတြင္းကလည္း ဒါကို တာဝန္သိသိနဲ႔ မၽွေဝယူၾကဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။  ဒီကိစၥရပ္ဟာ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွစ္နိုင္ငံထဲ ပတ္သက္တာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊  ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ တကယ္လိုအပ္ေနတာေၾကာင့္ ေဒသဆိုင္ရာနိုင္ငံ

ေတြ အေနနဲ႔ ကူညီေပးၾကဖို႔ လိုေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ ဒုကၡသည္ေတြကို စားနပ္ရိကၡာေထာက္ပံ့႐ုံေလာက္နဲ႔မရဘဲ ပညာေရး၊ က်န္းမာ ေရးနဲ႔ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအတတ္ပညာ သင္တန္းေတြေပးနိုင္ဖို႔ ေထာက္ပံ့ေပးမယ္ဆိုၿပီး ပိုေကာင္းမယ္လို႔ အာရွလူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြ အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးအတြက္လိုအပ္ေနခ်ိန္မွာ  လက္ရွိကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ့ေန မႈေၾကာင့္ ကာကြယ္ေဆးမေပၚခင္မွာ ကူးစက္မခံရေအာင္ ပညာေပးတာေတြ လုပ္ေပးနိုင္ဖို႔ အဓိကလိုအပ္ လာေနၿပီး ပဋိပကၡျပႆနာအားလုံးရဲ့ ဇစ္ျမစ္ဟာ ပညာမဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြက သားသမီးေတြရဲ့ ပညာေရးက မျဖစ္မေနလိုအပ္တယ္လို႔ ဦးေအးလြင္က ဆို ပါတယ္။

ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ပညာေရးအျပင္ က်န္းမာေရးကိစၥေတြမွာလည္း  အကူညီေတြ အမ်ားႀကီး လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ကုတုပါေလာင္ဒုကၡသည္စခန္းမွာေနထိုင္တဲ့ ဦးေအာင္ၿမိဳင္ ကေျပာပါတယ္။

ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာေနရမယ္ မသိတာေၾကာင့္ လက္ရွိဒုကၡသည္ေတြမွာ အလုပ္အကိုင္ မရွိတာေၾကာင့္ စက္႐ုံ အလုပ္႐ုံမွာလုပ္ရတဲ့ အလုပ္လိုမ်ိဳး  အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္းတီးေပးဖို႔လည္း အထူး လို အပ္တယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္ၿမိဳင္က ေျပာပါတယ္။

အာဆီယံနိုင္ငံေတြမွာလည္း အခုလိုရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဒုကၡေရာက္တာကို ကူညီေပးဖို႔  တာဝန္ရွိၿပီး ဒုကၡသည္စ ခန္း မွာ ရွိတဲ့ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အထက္ လူငယ္ေတြဟာ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ဆုံးရႈံးေနၿပီး ပညာေရးမွာ အကူ ညီေပးဖို႔လည္း ဦးေအာင္ၿမိဳင္က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ သင္ရိုးအတိုင္း ကေလးေတြနဲ႔ လူငယ္ေတြကို ပညာသင္ၾကားေပးဖို႔လိုအပ္ၿပီး အ သက္ႀကီးတဲ့သူေတြကိုလည္း ျမန္မာစာစကားကို အေျခခံသင္တာမ်ိဳးေတြ လုပ္ေပးဖို႔လည္း အႀကံျပဳထား ပါ တယ္။

ဒါအျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး၊ နိုင္ငံသားအခြင့္ေရးရရွိေရး အပါအဝင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ တာေတြ၊ တိုက္တြန္းတာမ်ိဳးေတြလုပ္ေပးဖို႔လည္း ဦးေအာင္ၿမိဳင္က အႀကံျပဳထားပါတယ္။

Fortify Rights အဖြဲ႕က ကိုနစ္ကီဒိုင္းမြန္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ထြက္ေျပးရမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ ေပၚ လာတဲ့ ေငြေရးေၾကးေရးေတြကို နိုင္ငံတကာက တာဝန္ယူေနရတာေၾကာင့္ ဒီကိစၥကို အစိုးရက ကိုင္တြ ယ္မေျဖရွင္း နိုင္ရင္ နိုင္ငံတကာ ဖိအားအက်ပ္အတည္းေတြနဲ႔ မလိုလားတဲ့အတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ ပညာရွင္ ေတြ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ညႇိႏွိုင္း ကိုင္တြယ္သင့္တယ္လို႔ သုံးသပ္ပါတယ္။

ဒုကၡသည္စခန္းေတြက လူငယ္ေတြရဲ့ အနာဂတ္မေပ်ာက္ဖို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးၿပီး စာသင္ၾကားခြင့္နဲ႔က်န္းမာ ေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြအျပင္ သူတို႔အနာဂတ္ကို သူတို႔ ဖန္တီးနိုင္ခြင့္ရဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း ကိုနစ္ကီဒိုင္း မြန္း က ေျပာပါတယ္။  

ျမန္မာဘက္ကေတာ့ ေနရပ္ရင္းျပန္လိုတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို စိစစ္လက္ခံမယ္လို႔ ေျပာဆိုထားေပမယ့္ အခုအ ခ်ိန္ ထိေတာ့ ဒုကၡသည္ဌာေနျပန္ေရး အေကာင္အထည္မေပၚေသးပါဘူး။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ဒီကေန႔က်င္းပမယ့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ အလႉေငြထည့္ဝင္ေရး  ညီလာခံမွာ ျမန္မာ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံေတြက ရိုဟင္ဂ်ာကေလးငယ္ေတြ ပညာသင္ခြင့္ရရွိေရးကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြး သင့္တယ္လို႔   လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ HRW က လည္း တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ညီလာခံကို ကမကထျပဳတဲ့ နိုင္ငံေတြထံ HRW က ေပးပို႔တဲ့စာမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာကေလးအမ်ားစုဟာ ပညာသင္ခြင့္ ဆုံးရႈံးေနၾကတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

HRW ရဲ့ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမႉး Bill Van Esveld က ဒီရိုဟင္ဂ်ာကေလးသူငယ္ ေတြဟာ ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနၾကရၿပီး သူတို႔ပညာသင္ခြင့္ရရွိမယ့္ အေျခအေနေတြလည္း ျမင္ေတြ႕ရျခင္းမရွိ ဘူး လို႔ ဆိုပါတယ္။ အလႉရွင္အစိုးရေတြအေနနဲ႔ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးျဖစ္တဲ့ ပညာသင္ခြင့္ရရွိေရးကို ေတာင္းဆို သင့္ ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ 

Link : Here