" ယူနီကုတ်နှင့် ဖော်ဂျီ ဖောင့် နှစ်မျိုးစလုံးဖြင့် ဖတ်နိုင်အောင်( ၂၁-၀၂-၂၀၂၂ ) မှစ၍ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။ (  Microsoft Chrome ကို အသုံးပြုပါ ) "

Sunday, December 15, 2019

လက္ရွိျမန္မာ့အေရး အိုဘားမား ဘာေျပာလဲ

BBC Burmese
ဘီဘီစီၿမန္မာပိုင္း
2019-12-15
သူ႔လက္ထက္မွာ ျမန္မာအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ႐ုတ္သိမ္းေပးခဲ့ပါတယ္။


ျမန္မာနိုင္ငံတြင္းက လူနည္းစုေတြအတြက္ လူမ်ားစုေတြက ရပ္တည္ေပးဖို႔လိုတယ္လို႔ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဘားရတ္အိုးဘားမားက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

သမၼတေဟာင္းအိုးဘားမားရဲ့အိုဘားမားေဖာင္ေဒးရွင္းက ျပဳလုပ္တဲ့ အာရွပစိဖိတ္ေဒသတြင္း လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႕ဆုံပြဲမွာ အေထြေထြ မိန႔္ခြန္းေျပာၾကားစဥ္ အခုလို ျမန္မာ့အေရးေမးျမန္းမႈေတြအေပၚ သူက မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။


ျမန္မာနိုင္ငံကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး အိုင္စီေဂ်မွာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈစြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက တရားစြဲဆိုထားမႈကို နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သြားေရာက္ေျဖရွင္းထားၿပီး တရား႐ုံးအမိန႔္ခ်မယ့္ရက္ကို ႏွစ္နိုင္ငံ ေစာင့္ဆိုင္းေနတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။

မေလးရွားနိုင္ငံ ၊ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕မွာ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန ၁၄ ရက္ထိ က်င္းပခဲ့တဲ့ အဲဒီလူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြေတြ႕ဆုံပြဲကို ျမန္မာနိုင္ငံက တိုင္းရင္း သားလူငယ္ေတြအပါအဝင္ လူမႈေရး၊ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ သံတမန္ အသိုင္းအဝိုင္း စတဲ့ နယ္ပယ္စုံက လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ ၁၄ ဦး တက္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့ ပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာ ၁၃ ရက္မွာ သမၼတအိုဘားမားဟာ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို အေထြေထြမိန႔္ခြန္းတစ္ရပ္ ေျပာခဲ့ၿပီး တက္ေရာက္လာတဲ့ျမန္မာလူငယ္ေတြက အိုင္စီေဂ်အေရးအေပၚ သူ႔မွတ္ခ်က္ကို ေမးျမန္းတဲ့အခါမွာ သူက အခုလိုေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္လို႔ ဒီေမးခြန္းကိုေမးျမန္းခဲ့တဲ့ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ မသဥၨာရႊန္းလဲ့ရည္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

"ကၽြန္မတို႔က အိုင္စီေဂ်ကိစၥေမးတာေပါ့။ သူကေတာ့ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူနည္းစုလူငယ္ေတြကို လူမ်ားစုလူငယ္ေတြ၊ Power Position မွာ ရွိေနတဲ့လူငယ္ေတြက တကယ့္ကို ထိခိုက္ခံစားေနရတဲ့ Minority Group (လူနည္းစု) ေတြအတြက္ကို ရပ္တည္ေပးဖို႔လိုတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ရပ္တည္ေပးတဲ့ ဗမာလူမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီး လိုအပ္တယ္ဆိုတာကို ထည့္သြင္းေျပာသြားတာ ေတြ႕ရတယ္။ သူက အင္ဒိုနီးရွား နဲ႔ဂ်ပန္ကိုဥပမာေပးသြားတယ္။ ကိုယ့္နိုင္ငံတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ လူနည္းစုေတြကို ရပ္တည္ေပးတဲ့လူမ်ားစုေတြ ရွိလာဖို႔က အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ အဲဒီ အတြက္ ဒီေခါင္းေဆာင္ေတြေပၚမွာ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ေျပာသြားတယ္" လို႔ မသဥၨာရႊန္းလဲ့ရည္က ေျပာပါတယ္။

အိုဘားမားေဖာင္ေဒးရွင္းဟာ ျမန္မာအပါအဝင္ အာရွပစိဖိတ္မွာရွိတဲ့ နိုင္ငံ ၃၃ နိုင္ငံက အသက္ေလးဆယ္ ေအာက္ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ အေယာက္ ၂၀၀ ကို ဒီအစီအစဥ္အတြက္ ဖိတ္ၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီငါးရက္တာေဆြးေႏြးပြဲမွာ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ၾကဳံေတြ႕ေနရတဲ့လက္ရွိျပႆနာေတြ၊ ပုဂၢိဳလ္ ေရးဆိုင္ရာအေျခအေနေတြ၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈ ေရး၊ နိုင္ငံေရး စတဲ့ေနာက္ခံအေၾကာင္းအရာအစုံကို သုံးသပ္ခဲ့ၿပီး ဒီအေပၚမွာ ေခါင္းေဆာင္မႈအရည္အေသြးပိုတက္လာေအာင္ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ဇနီးျဖစ္သူ မစ္ရွယ္အိုဘားမားတို႔က သူတို႔ရဲ့ လက္ေတြ႕ အေတြ႕အၾကဳံေတြကို မၽွေဝခဲ့တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။


အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အေမရိကန္ခရီးစဥ္မွာ သမၼတအိုဘားမားက အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ႀကိဳဆိုေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။


အေမရိကန္သမၼတေဟာင္းအိုဘားမားဟာ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ပထမဆုံး လာေရာက္တဲ့ အေမရိကန္ သမၼတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၁၂ နိုဝင္ဘာ ၁၉ မွာ ပထမဆုံးအႀကိမ္ လာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္ဟာ ေျခာက္နာရီသာ ၾကာျမင့္ခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီအေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ လာေရာက္တာျဖစ္ၿပီး သမိုင္းဝင္ခရီးစဥ္တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါ တယ္။

အဲဒီေနာက္ ၂၀၁၄ အာဆီယံထိပ္သီးအစည္းအေဝးေတြကို ျမန္မာက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပစဥ္မွာလည္း အာဆီယံအေမရိကန္ ထိပ္သီး အစည္း အေဝးတက္ေရာက္ဖို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ လာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

သူဟာ ခရီးစဥ္ႏွစ္ႀကိမ္လုံးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သီးသန႔္ေတြ႕ဆုံၿပီး ပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳ လုပ္ခဲ့သလို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ ေရြးေကာက္ပြဲအနိုင္ရၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ျဖစ္လာခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာေရာက္ဖို႔ ဖိတ္ ၾကားခဲ့ပါတယ္။

အိုဘားမားဟာ ျမန္မာျပည္လာတိုင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ရန္ကုန္ေနအိမ္မွာပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္ခဲ့ပါတယ္။


ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ အဲဒီအေမရိကန္ခရီးစဥ္အၿပီးမွာပဲ သမၼတ အိုဘားမားက ျမန္မာအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြကို ဖယ္ရွား ေပးခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိအေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္လက္ထက္မွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ဆိုၿပီး တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လွိုင္ အပါအဝင္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြကို သီးသန႔္ထား ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြ စတင္လာပါတယ္။


အရင္လို တစ္နိုင္ငံလုံးကို ပိတ္ဆို႔အေရးယူတာနဲ႔စာရင္ ခုလိုတပ္မေတာ္ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြကိုပဲ သီးသန႔္ပိတ္ဆို႔အေရးယူတဲ့အတြက္ အရင္ကေလာက္ အေျခအေနမဆိုးဘဲ အသက္ရႉေခ်ာင္ရတယ္လို႔ သုံးသပ္မႈေတြလည္း ရွိထားပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကေတာ့ ဒါဟာ နိုင္ငံေရးအရ ဖိအားေပးတာပဲလို႔ ေျပာၾကားထားပါတယ္။

အိုဘားမားဟာ ျမန္မာခရီးစဥ္ေတြမွာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕ေတြ၊ ဘာသာေပါင္းစုံက ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ေလ့ရွိပါတယ္။


အိုင္စီေဂ်မွာ ျမန္မာဂမ္ဘီယာႏွစ္နိုင္ငံ ေလၽွာက္လဲခ်က္ေတြအေပၚ ရႈေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးက ေဝဖန္သုံးသပ္တာေတြရွိေနၿပီး ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစိုးရကေတာ့ အိုင္စီေဂ် ခရီးစဥ္အၿပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္တာမရွိေသးပါဘူး။

အၿပီးသတ္ေလၽွာက္လဲခ်က္ေတြအၿပီးမွာ ျမန္မာက အမႈကို ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔နဲ႔ ဂမ္ဘီယာေတာင္းဆိုတဲ့ ၾကားျဖတ္စီမံေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြမခ်မွတ္ဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။

ဂမ္ဘီယာကေတာ့ ျမန္မာက လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈေတြကို ရပ္တန႔္ဖို႔၊ သက္ေသအေထာက္အထားေတြကို မဖ်က္ဆီးဖို႔အပါအဝင္ အခ်က္ေျခာက္ခ်က္ ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။

နယ္သာလန္နိုင္ငံ၊ သည္ေဟ့ဂ္ၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္သတင္းယူခဲ့တဲ့ဘီဘီစီသတင္းေထာက္ရဲ့ အိုင္စီေဂ်တရားသူႀကီးေတြနဲ႔ေမးျမန္းခ်က္အရေတာ့ လာမယ့္ႏွစ္ဆန္းပိုင္း ဇန္နဝါရီလထဲမွာ အမိန႔္ခ်ဖြယ္ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

No comments:

Post a Comment

/* PAGINATION CODE STARTS- RONNIE */ /* PAGINATION CODE ENDS- RONNIE */