ICJ အမႈ ရင္ဆိုင္မယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေထာက္ခံပြဲ ေတြ ေဝဖန္ခံရ

bamakhit
By D Nae Khit
November 24, 2019

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး ICJ မွာ ဂမ္ဘီယာႏိုင္ငံက အမႈဖြင့္ထားတာကို သြားေရာက္ ရင္ဆိုင္မယ့္ အတိုင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ေထာက္ခံတဲ့ လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြ ရွိလာမယ့္အေပၚ ေဝဖန္မႈ ေတြ ရွိေနပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ တပ္မေတာ္က လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာက္ဖ်က္က်ဴး လြန္ခဲ့ တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ဂမ္ဘီယာႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အမႈဖြင့္ထားတာ မၾကာခင္မွာ ၾကားနာေတာ့မွာပါ။

ဒီကိစၥကို ႏိုင္ငံကိုယ္စား အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဦးေဆာင္ၿပီး သြားေရာက္ရင္ ဆိုင္မယ္လို႔ ေၾကညာလိုက္တဲ့အေပၚ ေထာက္ခံႀကိဳဆိုမႈေတြ ရွိလာတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲမွာ လူထုလႈပ္ ရွားမႈေတြလည္း ဆက္တိုက္ျပဳလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။

ဒီလိုေထာက္ခံပြဲေတြဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံသလိုမျဖစ္ဘဲ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္တဲ့၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့သူေတြကို ကာကြယ္သလိုျဖစ္သြားမယ္လို႔ ေဝဖန္သူေတြ ရွိလာပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ Fortify Rights အဖြဲ႕က ကိုနစ္ကီဒိုင္းမြန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ကို ေထာက္ခံတာျပႆနာမရွိေပမယ့္ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈေတြကို ေထာက္ခံသလိုျဖစ္ သြား ရင္ ႏိုင္ငံတကာမွာ မ်က္ႏွာပ်က္ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္ကိစၥမွာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ မဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ ပကတိအေျခအေနေတြကို ႏိုင္ငံတကာကို သံတမန္နည္းအရ ေျဖရွင္းသြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေျဖရွင္းမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း မေန႔ က ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတ့ြဆုံပြဲမွာ အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြက ေျပာၾကားခဲ့ တယ္ လို႔ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

ICJ စာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ ၅၃(၁)အရ တစ္ဘက္အမႈႏိုင္ငံဟာ တရား႐ုံးမွာ သြားေရာက္အမႈရင္ဆိုင္ဖို႔ ပ်က္ ကြက္ခဲ့ရင္ ဒါမွမဟုတ္ ကာကြယ္ေခ်ပဖို႔ မရွိရင္ က်န္တဲ့တစ္ဘက္ႏိုင္ငံကို အႏိုင္ေပးဆုံးျဖတ္ဖို႔ တရား႐ုံးကို ေတာင္းဆိုႏိုင္တယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကိုယ္စား ဦးေဆာင္ၿပီး ICJ ကို သြားမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လူထုေထာက္ခံပြဲ ဒီေန႔ မုံ႐ြာၿမိဳ႕မွာ က်င္းပပါတယ္။မုံ႐ြာၿမိဳ႕က ဦးေက်ာ္မိုးလႈိင္က ICJ ကိုသြားေရာက္ရင္ဆိုင္မယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ယုံၾကည္လို႔ ျပည္သူေတြက သူနဲ႔ထပ္တူရွိတယ္ဆိုတာကို ျပသခ်င္လို႔ ျပဳလုပ္တာလို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒီလိုေထာက္ခံပြဲေတြကို မုံ႐ြာၿမိဳ႕အျပင္ အျခားတိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြမွာလည္း ျပဳလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါ တယ္။အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဘက္ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေထာက္ခံပြဲေတြကို အဘက္ဘက္က ပံ့ပိုးသြားမယ္လို႔ NLD ပါတီေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေဒါက္တာမ်ိဳးၫႊန္က မေန႔က ေျပာထားပါတယ္။

ဒီလိုေထာက္ခံပြဲေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာအျမင္မွာ ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ မႈေတြကို ေထာက္ခံတယ္လို႔ ယူဆသြားႏိုင္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္ေရးလႈပ္ရွားသူ Generation Wave အဖြဲ႕က ကိုမိုဃ္းေသြးက ေျပာပါတယ္။

အတိုင္ပင္ခံအေနနဲ႔ ICJ မွာ သြားေရာက္ရင္ဆိုင္တဲ့အခါ ႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ဴး လြန္မႈတခ်ိဳ႕ရွိခဲ့တာကို ဝန္ခံၿပီး အေရးယူတာ လုပ္မလား၊ အားလုံးကို ျငင္းဆိုၿပီး နယ္ေျမရွင္း လင္းေရး လုပ္ခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္ကို ကာကြယ္သြားမလားဆိုတာ မသိရေသးေပမယ့္ သတိထားဖို႔လို တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကို ဝန္ခံၿပီး ေျဖရွင္းတာမ်ိဳးေတြ ျပဳလုပ္မွသာ ျမန္မာျပည္က အနာဂတ္လူငယ္ေတြ အေပၚ အမဲစက္ေတြမက်န္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း တိုက္တြန္းၾကပါတယ္။ရခိုင္ျပည္နယ္ အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြကို သတင္းအခ်က္အလက္ အတိ အက်ရယူၿပီးမွာ ေထာက္ခံတာမ်ိဳးေတြ ျပဳလုပ္သင့္တယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

အခုလို ICJ မွာ သြားေရာက္ရင္ဆိုင္ဖို႔ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ဆုံးျဖတ္တာဟာ တပ္မေတာ္ကို အကာ ကြယ္ေပးေနတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာသူက ကိုဖီအာနန္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္လည္းျဖစ္ အစၥလာမ္ ဘာ သာေရး ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေအးလြင္ပါ။

ဂမ္ဘီယာႏိုင္ငံရဲ႕ တိုင္ၾကားခ်က္ကို နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ သဟိဂ္ၿမိဳ႕မွာ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ကစၿပီး ၾကားနာမႈေတြ စတင္ေတာ့မွာပါ။ဒီတရားစြဲဆိုမႈကို တုံ႔ျပန္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒကြၽမ္းက်င္တဲ့ ဥပေဒပညာရွင္ ေရွ႕ေနႀကီးေတြ ငွားရမ္းထားတယ္လို႔ အစိုးရက ထုတ္ျပန္ထား ပါတယ္။တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ အစိုးရ လိုအပ္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြကို ရွာေဖြေပးသြားမယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။လင့္https://bamakhit.com/2019/11/24/icj-%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF-%E1%80%9B%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%9A%E1%80%B7%E1%80%BA-%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%BA%E1%80%A1/